Bilgisayarınız yavaş çalışıyor ve sürekli donuyor ise anlattığımız adımlar tam size göre.
1. Bilgisayarınızla yüklü gelen yazılımları kaldırın
Bazı yeni bilgisayarlar bloatware, crapware veya potansiyel olarak istenmeyen, hiç kullanma gereği duymayacağınız programlarla birlikte geliyor. Bilgisayarınızda yüklü gelen programlara bakıp hiç kullanmayacaklarınızı silin.
Başlat’ta kullanmayı düşünmediğiniz uygulamanın simgesine sağ tıklayın ve Kaldır’ı seçin. Bu, programı kaldıracaktır. Ayrıca Başlat butonuna sağ tıklayıp Program ve Özellikler’i seçerek veya Başlat butonunun yanındaki arama kutucuğuna programlar yazarak silme işlemini yapabilirsiniz.
Bu tür programları yüklü uygulamalar listesinde tercih ettiğiniz bilgisayar üreticinin adına göre sıralama yaparak bulabilirsiniz. En Son’a göre sıralayarak yükleyip yüklemediğinizi hatırlamadığınız bir program olup olmadığını görebilirsiniz. Boyuta göre sıralayarak ihtiyacınız olmayan büyük boyutlu programlardan kurtulabilirsiniz. İstemediğiniz gereksiz programları bulduğunuzda seçin ve Kaldır’a tıklayın. Ancak tek seferde bir program kaldırabilirsiniz. Bir sürü bloatware varsa biraz zamanınızı alacaktır.
Windows 10 ve 11’de iki tür uygulama olduğunu unutmayın; geleneksel masaüstü uygulamaları ve Microsoft mağazasından indirilebilen uygulamalar. Ayarlar uygulamasına girip Uygulamalar ve Özellikler sayfasından her iki türde uygulamaları görebilirsiniz. Mağaza dışından indirdiğiniz programlar için Denetim Masası açılır. Boyuta, yükleme tarihine veya ada göre sıralayabilir veya belirli bir uygulamayı arayabilirsiniz.
Birçok program açılış sırasında yüklendiğinden, bu da RAM, CPU kullanımını arttırdığından programların kaldırılması önemli. Denetim Masası’nda Programlar ve Özellikler bölümündeyken Windows Özelliklerini Aç veya Kapat’a tıklayın ve listeyi tarayarak kullanmadığınız bir şey olup olmadığını görün.
2. Bilgisayar açılışındaki işlemleri sınırlayın
Birçok program bilgisayarınızı her başlattığınızda çalışan yan işlemler yükler, bunlardan bazıları her zaman sisteminizde çalıştırmanız gereken şeyler değildir. Msconfig aracını çalıştırmanız gereken Windows 7 ile kıyaslandığında, Windows’un daha yeni sürümleri güncellenmiş Görev Yöneticisi’nden başlangıçta çalışacak işlemleri sınırlamanın daha kolay yolunu sunar.
Ctrl + Shift + Esc kısayol tuşuyla Görev Yöneticisi’ni açabilirsiniz. Başlangıç sekmesine tıkladığınızda Windows başlangıcında yüklenen programları göreceksiniz. Her birinin açılışa nasıl etki ettiğini görebilirsiniz Durum sütunu, programın açılışta çalışacak şekilde ayarlanıp ayarlanmadığını gösterir. Girişe sağ tıklayarak bunu değiştirebilirsiniz. Sistem açılışında çalışmasını istemediğiniz şeyleri kolayca görebilirsiniz. Genellikle sonunda “helper” yazanların sürekli çalışmasına gerek yoktur.
3. Disk temizlemeyi kullanın
Başlat menüsünden erişilebilir Disk temizleme, Windows’un bir parçası olan güvenilir araçlardan biri. Disk temizleme, bilgisayarınızdaki geçici dosyalar, çevrimdışı web sayfaları, kurulum dosyaları gibi istenmeyen gereksiz dosyaları bulur ve hepsini tek seferde silmenizi sağlar.
Disk birleştirme işleminin de düzenli olarak yapılması önemli. Ayarlamadıysanız, arama kutucuğuna sürücü yazıp “Sürücüleri birleştir ve iyileştir” aracı üzerinden yapabilirsiniz. Diskiniz SSD ise, bu işlemi yapmanıza gerek yok.
Depolama kullanımını korumak için Akıllı Depolama seçeneğini açın. Bu özellik, geçici dosyalar ve Geri Dönüşüm Kutusu’ndaki öğeler gibi ihtiyacınız olmayan öğeleri silerek otomatik olarak yer açar. Disk alanı az olduğunda devreye girer ve gereksiz dosyaları temizler.
4. Harici SSD kullanın
Adobe’nin programları gibi zorlu uygulamaları yüklemek ve çalıştırmak SSD ile çok daha hızlı gerçekleşir. SSD ayrıca açılışta Windows’a büyük fayda sağlar. Ayarlar – Uygulamalar ve Özellikler altından Microsoft mağazasından indirdiğiniz uygulamaları SSD’ye kolayca taşıyabilirsiniz.
Sistem hızlandırma için açılış sürücüsünü değiştirmek mantıklı ancak ya dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız? USB 3.0 bağlantılı harici SSD, çok fazla depolama alanı kulanan uygulamalarda size hız artışı sağlayabilir.
5. Virüs ve casus yazılım taraması yapın
Sistemi virüs ve casus yazılımlara karşı taratmak için Windows Defender veya başka bir program kullanabilirsiniz. Malware temizleme aracının yanında casus yazılım önleme programı kullanmayı unutmayın. Antivirüs programlarından bazıları sistem performansı üzerinde diğerlerinden daha az yer kaplar. En iyi virüsten koruma yazılımlarının özelliklerini dikkatlice bakın. Kötü amaçlı yazılımdan koruma programı için ücretsiz bir seçenek arıyorsanız, Malwarebytes Free’yi deneyebilirsiniz.
6. Sorun gidericiyi çalıştırın
Başlat düğmesine tıklayın ve sorun gidericiyi aratın. Windows, çalıştırabileceğiniz sorun giderme araçlarını önerir; bunları otomatik veya elle çalıştırabilirsiniz. Donanım ve Aygıtlar, Windows mağaza uygulamaları, arama ve dizin oluşturma içeren diğer sorun gidericileri çalıştırın. Bilgisayarınız baya eski ve yavaşsa, arama dizinini tamamen devre dışı bırakabilirsiniz.
7. Güç modunu en iyi performans olarak değiştirin
PC’ninizin güç ayarını yüksek performans olarak değiştirerek bilgisayar hızını biraz artırabilirsiniz. Ayarlar – Sistem – Güç ve Uyku bölümünden Ek Güç Ayarları’na tıklayın ve burada sağ açılır oka tıklayarak yüksek performansı seçin. Windows 11’de Ayarlar – Sistem – Güç ve Pil bölümünde daha iyi performans veya en iyi performans olarak ayarlayabilirsiniz.
8. Görsel efektleri azaltın
Performans seçeneklerinde görünümü değiştirmek yavaşlayan PC’yi hızlandırmaya yardımcı olabilir. Windows 10 veya 11’de Başlat menüsünde arama kutusuna “görünümü ayarla” yazarak veya Ayarlar uygulamasında bakım veya performans aramasıyla bu ayara kolayca ulaşabilirsiniz. Üstte “en iyi performans için görünümü ayarla’yı seçerek Windows’a bırakabilir ve uzun onay kutucukları listesinden kendi seçiminizi yapabilirsiniz. Genel olarak en iyi performans’ı seçerseniz tüm görsel efektleri kaybedersiniz.
9. Arama dizini oluşturmayı kapatın
Özellikle düşük güçte PC’ler için arama dizini oluşturma, geçici de olsa sistem kaynaklarını tüketebilir. Başlat menüsünde index/dizin yazıp çıkan sonuçlardan en üstteki dizin oluşturma seçeneklerine tıklayarak ulaşabilirsiniz. Girdikten sonra Değiştir’e tıklayın ve dizine eklenmesini istemediğiniz konumların işaretini kaldırın. Gelişmiş’i seçerek hangi dosya türlerinin dizine eklenmesi ve dizine alınmaması gerektiğine karar verebilirsiniz.
Arama dizini oluşturmayı açık bırakmak bilgisayarı yavaşlatır, ekstra hıza ihtiyaç duyduğunuzda bu işlemi geçici olarak durdurabilirsiniz. Bunun için Arama kutusuna Bilgisayar yazın ve Yönet’i seçin, ardından Hizmetler ve Uygulamalar’a çift tıklayın ve Hizmetler’i seçin. Windows Search’ü bulup çift tıklayın. Başlatma türünü el ile veya devre dışı olarak seçebilirsiniz. Bir başka seçenek olarak, sağdaki panele gidip Diğer seçenekler, ardından Durdur’a tıklayın. Arama yapabilmek için tekrar açmayı unutmayın.
10. İpuçları ve bildirimleri kapatın
İpuçları özelliğini kapatma önerisi biraz garip gelebilir ancak Windows’un sisteminizle ilgili ipuçlarını göstermek için yaptığı işlemleri azaltabilir. Aynı şeyi bildirimler için de söyleyebiliriz. Bildirim ayarlarını değiştirmek için Ayarlar uygulamasında Bildirimler sayfasını açın. En üstteki kapatma düğmesiyle Windows’un hiç bildirim göstermemesini veya belirli uygulamalardan bildirimleri göstermesini sağlayabilirsiniz. Bildirimleri kapatmanın bir diğer yolu da; İşlem Merkezi’nde Odak Yardımı’na tıklamak.
11. Windows’u güncel tutun
Windows 10 güncellemeleri sorunlu olabiliyor, biliyoruz ancak bilgisayarı güncel tutmak inanılmaz derecede önemli. Bu yamalar, bilgisayarınızın güvenliği ve performansı için, PC’nizin hızlı kalmasına yardımcı olacak düzeltmeler ve güncellemeler içeriyor. Ayarlar uygulamasını açıp Güncelleme ve Güvenlik’e tıklayarak bekleyen güncelleme olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Güncellemeler denetlenir, yayınlandıysa indirilmeye başlar.